Η Βιορχαιολογία (Bioarchaeology) ή Οστεοαρχαιολογία (Osteoarchaeology) αποτελεί πεδίο μελέτης με αντικείμενο τα οστεολογικά κατάλοιπα που προέρχονται από ανασκαφές και άλλες αρχαιολογικές έρευνες. Η χρήση των δύο όρων μπορεί να διαφέρει απηχώντας τις διαφορετικές πορείες κυρίως στη Μεγάλη Βρετανία και τη Βόρεια Αμερική. Στην Ελλάδα ο όρος Βιοαρχαιολογία έχει συνδεθεί με την Περιβαλλοντική Αρχαιολογία και περιλαμβάνει τα οργανικά υλικά στο σύνολό τους, ακολουθώντας σε γενικές γραμμές την ευρωπαϊκή παράδοση. Ο όρος Οστεοαρχαιολογία αναφέρεται σε όλα τα οστεολογικά κατάλοιπα. Συχνά, ωστόσο, δηλώνει τη μελέτη των ανθρώπινων σκελετών, ενίοτε και με τον προσδιορισμό Ανθρώπινη (Human Osteoarchaeology). Για τη μελέτη των ζωικών καταλοίπων συνηθίζεται πια ο όρος Ζωοαρχαιολογία (Zooarchaeology). Τα τελευταία χρόνια, η Βιοαρχαιολογία χρησιμοποιείται όλο και πιο συχνά για τα ανθρώπινα οστεοαρχαιολογικά κατάλοιπα. Προέρχεται από το συγκερασμό της Βιολογικής (Φυσικής) Ανθρωπολογίας και της Αρχαιολογίας στοχεύοντας στη συνεργασία των δύο τομέων σε όλα τα στάδια, από τον ερευνητικό σχεδιασμό και την ανασκαφή έως το εργαστήριο και τις αναλυτικές εφαρμογές. Ως επιστημονικός κλάδος προβάλλει τη διεπιστημονικοτητα και τη συνθετική προσέγγιση στη συλλογή, τεκμηρίωση, διαχείριση και ερμηνεία όλων των οστεοαρχαιολογικών ευρημάτων.
Η μελέτη των οστεολογικών ευρημάτων εντός του αρχαιολογικού τους πλαισίου.
Η ανασκαφή, μελέτη, ανάλυση, συντήρηση, αποθήκευση και έκθεση ανθρώπινων καταλοίπων είναι ευαίσθητα θέματα και πρέπει να εντάσσονται στο βιο-πολιτισμικό, εθιμικό, ιστορικό, ηθικό και φυσικά νομικό πλαίσιο της κάθε χώρας. Στην Ελλάδα, τα οστεοαρχαιολογικά ευρήματα από ανασκαφές ή άλλη αρχαιολογική έρευνα αποτελούν αρχαία κινητά μνημεία και προστατεύονται από τη νομοθεσία για τις αρχαιότητες. Δεδομένου ότι η ανασκαφή ταφικών συνόλων (π.χ. νεκροταφείων) και οστεοαρχαιολογικών ευρημάτων αποτελούν συχνότατο φαινόμενο στη χώρα μας και το ενδιαφέρον για τις σχετικές μελέτες αυξάνει συνεχώς, οφείλουμε μεν να αναγνωρίσουμε και να προβάλουμε τον οστεοαρχαιολογικό μας πλούτο, αλλά και να προστατεύσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Τα οστεολογικά λείψανα, ευρήματα ανασκαφών ή άλλης αρχαιολογικής έρευνας, αποτελούν αρχαία κινητά μνημεία και πολιτιστικά αγαθά και υπάγονται στην ελληνική νομοθεσία για την προστασία των αρχαιοτήτων και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μεγάλη Βρετανία (αριστερά): ζωικά και οργανικά κατάλοιπα και περιβαλλοντική αρχαιολογία
Βόρεια Αμερική (δεξιά): ανθρώπινα κατάλοιπα και ταφική αρχαιολογία
